1. การเคลื่อนที่ของสารผ่านเยื่อหุ้มเซลล์
1.1 การเคลื่อนที่แบบพาสซีฟทรานสปอร์ (passive
transport)
Simple diffusion
ที่มาhttps://image.slidesharecdn.com/54-110908081721-phpapp02/95/54
เป็นการแพร่จากบริเวณสารละลายที่มีความเข้มข้นสูงไปยังบริเวณที่มีสารละลายเข้มข้นต่ำจนทั้งสองบริเวณมีความเข้มข้นของสารละลายเท่ากัน เรียก สมดุลการแพร่ (Dynamic equiibrium) เช่น การแพร่ของก๊าซในหลอดเลือดฝอย
Facilitated diffusion
ที่มา:https://minsirima.files.wordpress.com/2014/07/8-12.jpg
จากบริเวณที่มีความเข้มข้นของสารสูงไปยังบริเวณที่มีความเข้มข้นของสารต่ำโดยผ่านโปรตีนบนเยื่อหุ้มเซลล์ เช่น การเคลื่อนที่ของ Ca2+,
Cl-, Na+ และ K+
osmosis
ที่มาhttps://cdn.goconqr.com/uploads/image_clipping/image/96495/
การเคลื่อนที่ของสารละลายที่มีความเข้มข้นต่ำ(น้ำมาก)ไปยังบริเวณที่มีความเข้มข้นของสารละลายสูง(น้ำน้อย) โดยผ่านเยื่อเลือกผ่านจนกระทั่งถึงจุดสมดุลเมื่ออัตราการเคลื่อนที่ของนํ้าผ่านเยื่อเลือกผ่านไปและกลับมีค่าเท่า
ๆ กันซึ่งการออสโมซิสอาจถือได้ว่าเป็นการแพร่อย่างหนึ่ง การออสโมซิสจะมีผลทำให้
รูปร่างของเซลล์เปลี่ยนแปลงดังนี้
1. Isotonic solution คือความเข้มข้นของสารละลายภายในเซลล์และภายนอกเซลล์เท่ากันเซลล์รูปร่างปกติ
2. Hypertonic solution คือความเข้มข้อของสารละลายภายนอกสูงกว่าภายในเซลล์น้ำในเซลล์จึงออสโมซิสออกจากเซลล์ เซลล์จะมีสภาพเหี่ยว
เรียกกระบวนการแพร่ของนํ้าออกมาจากไซโทพลาสซึมและมีผลทำให้เซลล์มีปริมาณเล็กลงนี้ว่า พลาสโมไลซิส (Plasmolysis)
3. Hypotonic solution คือความเข้มข้นของสารละลายภายในเซลล์สูงกว่าภายนอกเซลล์
น้ำจึงออสโมซิสเข้ามาในเซลล์ทำให้เซลล์แตกหรือเซลล์เต่งในเซลล์พืช
เรียกปรากฏการณ์นี้ว่า พลาสมอบไทซิส (Plasmoptysis)
1. 2 การเคลื่อนที่แบบแอคทีฟทรานสปอร์ (active
transport)
Active transport
ที่มา http://www.bio.miami.edu/~cmallery/150/memb/c8.7x17.transport.jpg
เป็นการเคลื่อนที่ของสารละลายที่มีความเข้มข้นต่ำไปยังบรเวณที่มีความเข้มข้นของสารละลายสูงโดยใช้พลังงาน ATP และมีการใช้โปรตีนตัวพา
2. การเคลื่อนที่ของสารโดยไม่ผ่านเยื่อหุ้มเซลล์
2.1 การเคลื่อนที่แบบเอนโดไซโทซิส (Endocytosis)
Phagocytosis
ที่มาhttps://thumbs.dreamstime.com/
การนำสารที่มีลักษณะเป็นของแข็งหรือเซลล์ขนาดเล็กๆเข้าสู่เซลล์โดยการสร้างซูโดโปเดียม(Pseudopodium) โอบล้อมสารนั้นแล้วเกิดเป็นถุงหลุดเข้าไปภายในเซลล์
Pinocytosis
ที่มา https://upload.wikimedia.org//1200px-Pinocytosis.svg.png
การนำสารที่เป็นของเหลวหรือสารละลายเข้าสู่เซลล์
โดยการทำให้เยื่อหุ้มเซลล์เว้าเข้าไปในไซโทพลาสซึมเป็นถุงเล็ก ๆ(Vesicle) และถุงนี้จะปิดสนิทหลุดเข้ามาอยู่ในไซโทพลาสซึม
Recepter-mediater
ที่มา https://media1.britannica.com/eb-media/68/116568-004-A52DBDD1.jpg
การสร้างถุงล้อมโดยมีโปรตีนที่อยู่บนเยื่อหุ้มเซลล์เป็นตัวรับ(สาร)
ซึ่งสารที่เคลื่อนที่เข้าสู่เซลล์ต้องมีความจำเพาะในการจับกับโปรตีนตัวรับ
ที่เยื่อหุ้มเซลล์จึงจะสามารถเข้าสู่เซลล์ได้
2.2 การเคลื่อนที่แบบเอกโซไซโทซิส (Exocytosis)
Exocytosis
ที่มา http://ib.bioninja.com.au/_Media/exocytosis_med.jpeg
เป็นการเคลื่อนที่ของสารที่มีขนาดโมเลกุลใหญ่ออกจากเซลล์
โดยสารเหล่านั้นจะบรรจุอยู่ในเวสิเคิล(Vesicle)จากนั้นเวสิเคิลจะค่อยๆ
เคลื่อนเข้ามาเชื่อมรวมกับเยื่อหุ้มเซลล์ทำให้สารที่บรรจุอยู่ในเวสิเคิลถูกปล่อยออกสู่นอกเซลล์ เช่น การหลั่งเอนไซม์ต่างๆ
ขอบคุณค่ะ มีประโยชน์มากๆเลย
ตอบลบ